De legitieme portie bij vereffening: waardering en berekening
Bent u erfgenaam en heeft u recht op een legitieme portie? Dan is het belangrijk om te weten hoe deze wordt berekend bij een vereffening. Het moment van waardering speelt hierbij een cruciale rol. In dit artikel leggen we uit hoe dit werkt.
Veel geschillen bij een erfenis ontstaan door onduidelijkheid over de berekening van de legitimaire portie. Een juiste waardering is essentieel voor alle betrokken partijen.
Wat is een legitimaire portie?
De legitimaire portie is het deel van de erfenis waar kinderen minimaal recht op hebben. Het gaat om een geldvordering, niet om specifieke goederen uit de nalatenschap. De legitimaire portie bedraagt de helft van wat u zou krijgen als er geen testament was.
Het moment van waardering
Bij de berekening van de legitimaire portie is het tijdstip van overlijden bepalend. Dit geldt voor de waarde van alle goederen in de nalatenschap, de waarde van wat u als erfgenaam krijgt en de waarde van eventuele giften die meetellen.
Praktijkvoorbeeld: waardering van een woning
Stel, tot de nalatenschap behoort een woning die ten tijde van overlijden € 300.000 waard was. Als de woning later voor € 250.000 wordt verkocht, blijft voor de berekening van de legitimaire portie de waarde van € 300.000 gelden.
Waardering bij vereffening
Bij vereffening blijft het moment van overlijden bepalend. De legitimaire portie wordt berekend over de waarde direct na overlijden. Waardeveranderingen na overlijden hebben geen invloed op de hoogte. Als erfgenaam/legitimaris krijgt u uw erfdeel gewaardeerd naar het moment van overlijden.
Praktijkvoorbeeld: effectenportefeuille
Een nalatenschap bevat een effectenportefeuille van € 500.000 op het moment van overlijden. Tijdens de vereffening daalt de waarde naar € 400.000. Voor de legitimaire portie blijft de waarde van € 500.000 bepalend.
Het belang van het juiste waarderingsmoment
De keuze voor het waarderingsmoment heeft grote financiële gevolgen. Het bepaalt niet alleen de hoogte van uw legitimaire portie, maar beïnvloedt ook wat er in mindering komt op uw legitieme. Bovendien geeft het duidelijkheid bij waardeschommelingen tijdens de afwikkeling.
Praktijkvoorbeeld: legaat en legitimaire portie
U krijgt als legitimaris een legaat van € 50.000. Dit legaat komt in mindering op uw legitimaire portie. De waarde van het legaat wordt bepaald op het moment van overlijden, niet op het moment dat u het legaat ontvangt.
Verschillende soorten bezittingen waarderen
De waardering verschilt per soort bezitting. Voor woningen geldt meestal de WOZ-waarde of een taxatie rond de overlijdensdatum. Bij effecten kijken we naar de beurskoers op de dag van overlijden. Bedrijfsvermogen wordt gewaardeerd op de economische waarde, terwijl vorderingen meestal voor de nominale waarde meetellen.
Juridische procedure bij waarderingsgeschillen
Bent u het niet eens met de waardering? Een onafhankelijke taxatie kan uitkomst bieden. Ook kunt u de waardering aanvechten tijdens de vereffening of in verzet gaan tegen de uitdelingslijst van de vereffenaar.
Wanneer is juridisch advies verstandig?
De berekening van een legitimaire portie kan zeer complex zijn, vooral bij ondernemingsvermogen, internationale aspecten of wanneer eerdere schenkingen meetellen. In deze gevallen is het verstandig om juridisch advies in te winnen.
Deskundige hulp nodig?
Twijfelt u over de berekening van uw legitimaire portie? Of bent u het niet eens met de gehanteerde waardering? Onze erfrecht specialisten helpen u graag. Neem contact op voor een kosteloos intakegesprek waarin we uw situatie bespreken.
Meest gestelde vragen
Wanneer wordt de waarde van mijn legitieme portie bepaald?
De waarde van uw legitieme portie wordt bepaald op het moment van overlijden. Ook als de waarde van de nalatenschap later verandert, blijft dit moment bepalend.
Wat als de waarde van de erfenis sterk daalt tijdens de afwikkeling?
Een waardedaling na het overlijden heeft geen invloed op de hoogte van uw legitieme portie. Deze blijft gebaseerd op de waarde ten tijde van het overlijden.
Hoe wordt een woning gewaardeerd voor de legitieme portie?
Een woning wordt meestal gewaardeerd op de WOZ-waarde of via een onafhankelijke taxatie rond de overlijdensdatum. De uiteindelijke verkoopprijs is niet bepalend.
Tellen schenkingen mee voor de legitimaire portie?
Ja, bepaalde schenkingen tellen mee voor de berekening van de legitimaire portie. De waarde wordt bepaald op het moment van de schenking, maar telt mee in de berekening bij overlijden.
Kan ik bezwaar maken tegen de waardering?
Ja, u kunt bezwaar maken tegen de waardering. Dit kan door in verzet te gaan tegen de uitdelingslijst van de vereffenaar of door een onafhankelijke taxatie te laten uitvoeren.